Sieradz od lat zachwyca nie tylko historią, ale i umiejętnością pielęgnowania lokalnych tradycji. W samym sercu miasta, tuż przy Wzgórzu Zamkowym, powstało miejsce wyjątkowe – Sieradzki Park Etnograficzny. To skansen, który przenosi w świat dawnych wsi regionu sieradzkiego, pozwalając z bliska poznać codzienność, rzemiosło, architekturę i kulturę minionych pokoleń. Spacerując wśród drewnianych chałup, zaglądając do wnętrz pełnych autentycznych sprzętów, można poczuć atmosferę, jakiej nie odda żadne muzeum zamknięte w murach. To miejsce, które nie tylko zachwyca, ale i inspiruje do odkrywania własnych korzeni.
Lokalizacja i historia powstania parku
Sieradzki Park Etnograficzny znajduje się przy ulicy Grodzkiej 1, malowniczo położony między rzeką Żegliną a Zalewem Paradzianka, w bezpośrednim sąsiedztwie Wzgórza Zamkowego. Idea utworzenia skansenu zrodziła się w latach 60. XX wieku z inicjatywy Zofii Neymanowej, ówczesnej dyrektorki Muzeum Okręgowego w Sieradzu. Prace nad koncepcją i realizacją trwały wiele lat, a pierwsze obiekty zaczęto przenosić i rekonstruować w latach 70. i 80. XX wieku. Park powstał z myślą o zachowaniu dziedzictwa kulturowego regionu i umożliwieniu kolejnym pokoleniom poznania życia dawnych mieszkańców ziemi sieradzkiej.
Najciekawsze obiekty i ekspozycje
Dom Tkacza ze Zgierza
Pierwszym obiektem, jaki pojawił się w parku, był Dom Tkacza – szerokofrontowa chałupa z pierwszej połowy XIX wieku, przeniesiona ze Zgierza. To nie tylko przykład tradycyjnej architektury, ale także świadectwo rozwoju rzemiosła tkackiego w regionie. Budynek zbudowany w technice sumikowo-łątkowej, z charakterystycznym układem wnętrz, był miejscem pracy i życia rodzin sukienników. W środku można zobaczyć autentyczne narzędzia tkackie, warsztaty oraz wyposażenie domu, które pozwala wyobrazić sobie codzienność dawnych rzemieślników.
Zagroda Szczepana Muchy ze wsi Szale
Kolejnym niezwykle interesującym miejscem w parku jest zagroda Szczepana Muchy – ludowego rzeźbiarza ze wsi Szale. Zagroda pochodzi z przełomu lat 50. i 60. XX wieku i zachwyca nie tylko autentycznością, ale i artystycznym klimatem. W domu, pracowni i ogrodzie zgromadzono bogatą kolekcję rzeźb artysty, powstałych w latach 1972–1983. To miejsce, gdzie sztuka ludowa spotyka się z codziennością, a każda rzeźba opowiada własną historię. Oglądając te prace, można poczuć, jak ważną rolę odgrywała twórczość w życiu mieszkańców wsi.
Zagroda polna – serce dawnej wsi sieradzkiej
W parku zrekonstruowano także zagrodę polną, odtwarzającą typowy dla ziemi sieradzkiej układ budynków. W jej skład wchodzą: szerokofrontowa chałupa z Sieradza-Męki z drugiej połowy XIX wieku, stodoła z Rudy z początku XX wieku, budynek inwentarsko-gospodarczy z Wiertelaków z przełomu XIX i XX wieku oraz drewniany spichlerz z Brąszewic Zabrodzia z około 1810 roku. Każdy z tych obiektów został pieczołowicie odtworzony, z zachowaniem detali i materiałów charakterystycznych dla epoki. Spacerując po zagrodzie, można poczuć atmosferę dawnej wsi, zobaczyć, jak wyglądały codzienne obowiązki gospodarzy i jak zorganizowane było życie rodzinne.
Ekspozycja narzędzi rolniczych i drobne obiekty
W drewnianej wiacie, zaaranżowanej na terenie parku, prezentowane są narzędzia rolnicze używane niegdyś w gospodarstwach wiejskich. Można tu zobaczyć pługi, brony, cepy, wialnie i wiele innych sprzętów, które były nieodłącznym elementem codziennej pracy na roli. Wśród drobnych obiektów uwagę przyciągają także kapliczki przydrożne, piec chlebowy oraz elementy małej architektury wiejskiej, które dopełniają krajobrazu skansenu i pozwalają jeszcze lepiej zrozumieć życie na dawnej wsi.
Wydarzenia, warsztaty i edukacja
Sieradzki Park Etnograficzny to nie tylko muzeum na świeżym powietrzu, ale także miejsce tętniące życiem. Regularnie odbywają się tu warsztaty rzemieślnicze, lekcje muzealne oraz spotkania z twórcami ludowymi. W ramach programu „Krzesiwo” organizowane są festiwale, pokazy i imprezy folklorystyczne, które promują kulturę regionu sieradzkiego. Uczestnicy mogą nauczyć się tradycyjnych technik rękodzielniczych, poznać lokalne zwyczaje i spróbować swoich sił w dawnych pracach gospodarskich. To doskonała okazja, by nie tylko podziwiać eksponaty, ale i aktywnie uczestniczyć w życiu skansenu.
Praktyczne informacje dla odwiedzających
Sieradzki Park Etnograficzny czynny jest dla zwiedzających od 2 maja do 30 września. Godziny otwarcia: wtorek–piątek 10:00–16:00, sobota–niedziela 10:00–17:00. W poniedziałki park jest nieczynny. Bilet normalny kosztuje 10 zł, ulgowy 7 zł, a w każdy wtorek wstęp jest bezpłatny. Dzieci do 7 roku życia oraz osoby uprawnione wchodzą za darmo. Grupy zorganizowane oraz lekcje muzealne należy zgłaszać z wyprzedzeniem. Parking znajduje się około 100 metrów od wejścia, a dla osób niepełnosprawnych możliwy jest dojazd pod samą bramę. Park mieści się przy ul. Grodzkiej 1 w Sieradzu. Aktualne informacje o wydarzeniach i usługach dostępne są na stronie internetowej Muzeum Okręgowego w Sieradzu.
Atmosfera i wrażenia z wizyty
Spacerując po Sieradzkim Parku Etnograficznym, można poczuć się jak podróżnik w czasie. Drewniane zabudowania, zapach drewna, śpiew ptaków i szum drzew tworzą niepowtarzalny klimat. Każdy z obiektów opowiada własną historię, a możliwość wejścia do wnętrz, dotknięcia narzędzi czy obejrzenia rzeźb Szczepana Muchy sprawia, że zwiedzanie staje się prawdziwą przygodą. Skansen jest miejscem przyjaznym rodzinom, grupom szkolnym i wszystkim, którzy chcą poznać kulturę regionu. To także doskonała przestrzeń na odpoczynek wśród zieleni, z dala od miejskiego zgiełku.
Podsumowanie
Sieradzki Park Etnograficzny to miejsce, które pozwala zrozumieć, jak wyglądało życie na dawnej wsi sieradzkiej. Każdy detal, od układu zabudowań po wyposażenie wnętrz, został tu starannie odtworzony, by jak najwierniej oddać realia minionych epok. Skansen zachwyca nie tylko miłośników historii, ale i tych, którzy szukają inspiracji czy chwili wytchnienia. Dzięki licznym wydarzeniom, warsztatom i spotkaniom z twórcami ludowymi, park żyje przez cały sezon, zapraszając do wspólnego odkrywania tradycji regionu. To prawdziwa perła Sieradza, którą warto odwiedzić, by poczuć ducha dawnych czasów i przekonać się, jak bogata i różnorodna jest kultura ziemi sieradzkiej.